Gần đây, câu chuyện sử dụng tính năng Space Zoom để chụp ảnh mặt trăng lại được chú ý rất nhiều, với một thử nghiệm mới xuất hiện trên Reddit chứng minh Samsung thực sự là giả mạo. Cụ thể, tài khoản u/ibreakphotos đã chụp ảnh mặt trăng sắc nét và áp dụng hiệu ứng Gaussian blur để làm mờ các chi tiết, sau đó hiển thị lên màn hình và chụp bằng “Space Zoom” của Samsung.
Space Zoom 100x là một trong những tính năng nổi bật trên Galaxy S23 Ultra.
Kết quả là một hình ảnh sắc nét của Mặt trăng, không như những gì nó nên có. Từ đây, tài khoản này kết luận hình ảnh mặt trăng của Samsung là giả và là sản phẩm của trí tuệ nhân tạo. Vậy điều này có thực sự đúng?
Bài đăng của u/ibreakphotos nhận được rất nhiều phản hồi từ người dùng.
Camera điện thoại và AI
Lật lại lịch sử đôi chút, có thể thấy rằng nhiếp ảnh nói chung đã có những bước chuyển mình đáng kinh ngạc kể từ khi bước sang thời đại số. Về nguyên tắc, chụp ảnh ở hiện tại vẫn sử dụng đúng cơ chế cảm biến (thay thế cho tấm film) thu nhận ánh sáng từ môi trường thông qua ống kính và chuyển hóa chúng thành các hình ảnh thấy được.
Công đoạn xử lý kỹ thuật số là yếu tố quyết định tạo nên một bức ảnh.
Điểm khác biệt cơ bản là trên phim, việc chuyển đổi này hoàn toàn “thủ công” bằng tác động hóa học, còn trên ảnh kỹ thuật số là nhờ các thuật toán xử lý được áp dụng, để tái tạo màu sắc, độ tương phản, ánh sáng…. Do đó, cho dù bạn chụp ảnh kỹ thuật số bằng máy ảnh hay điện thoại di động, sẽ có một lượng phần mềm nhất định liên quan ngay từ đầu.
Điện thoại nói riêng, đề cập đến AI trên điện thoại mới vẫn là điều không thể tránh khỏi khi giới hạn vật lý của cảm biến vẫn hạn chế khả năng chụp thiếu sáng và zoom ở khoảng cách xa. Hầu hết mọi nhà sản xuất trên thế giới, bao gồm Apple, Google, Samsung hay nhiều hãng khác đều sử dụng AI để cải thiện chất lượng ảnh do người dùng chụp và nó đã được chứng minh là hữu ích trong một số trường hợp.
Công nghệ xử lý ảnh Deep Fusion được Apple giới thiệu trên iPhone 11.
Một trường hợp điển hình là việc Apple giới thiệu Deep Fusion và Chế độ ban đêm trên iPhone 11, tính năng này đã tiếp tục được cải thiện qua các thế hệ tiếp theo. Bản chất của cả hai công nghệ là khả năng nhận diện chủ thể, sau đó phân tích các thành phần tốt nhất và kết hợp với AI để chụp ảnh thiếu sáng tốt hơn. Ngoài ra, các chế độ như Portrait, Smart HDR,… cũng sử dụng AI cho nhiều mục đích khác nhau nhưng mục đích chung vẫn là cho ra những bức ảnh đẹp hơn.
Không riêng gì Apple mà hầu hết các hãng điện thoại khác cũng vậy, chỉ là tần suất xuất hiện ở mức độ khác nhau. Trên thực tế, gần như mọi bức ảnh chúng ta chụp bằng điện thoại thông minh đều có một số chỉnh sửa được thực hiện bởi AI ngày nay. Điều đó có nghĩa là chúng tôi không thực sự chụp những gì chúng tôi nhìn thấy bằng mắt, mà chụp những gì điện thoại cho là đẹp nhất trong ảnh chụp không gian đó.
Ảnh chụp trăng với Space Zoom của Galaxy S23 Ultra
Chắc chắn rằng, chụp Mặt trăng chưa bao giờ là dễ dàng, ngay cả với một chiếc máy ảnh thông thường. Khoảng cách lớn đến mức bạn cần một ống kính tele đặc biệt để làm điều này. Chưa kể lấy nét và thiết lập các thông số ánh sáng để lấy được hết chi tiết nên việc chụp mặt trăng bằng điện thoại di động gần như là điều “không tưởng”.
Ảnh chụp mặt trăng với iPhone 14 Pro Max.
Một số smartphone có chế độ chụp chỉnh tay như iPhone vẫn cho phép người dùng chụp mặt trăng nhưng do khoảng cách xa và thiếu ống kính tele nên chất lượng thường kém. Vẫn chưa biết liệu phiên bản tiếp theo của iPhone có được trang bị ống kính tiềm vọng hay không nhưng hiện tại, ống kính tele 3x khó có thể đáp ứng nhu cầu chụp ảnh xa như vậy.
Một bức ảnh chụp trăng với chế độ Space Zoom 100x của Galaxy S23 Ultra.
Trong khi đó, Galaxy S23 Ultra của Samsung có ống kính tele kính tiềm vọng với độ phóng đại quang học lên tới 10 lần. Khi sử dụng chung với phần mềm, nó còn cho khả năng zoom lên tới 100x, giúp máy chụp mặt trăng dễ dàng. Vậy bức ảnh mặt trăng có phần hơi sắc nét được chụp bằng Galaxy S23 Ultra có phải là giả?
Cách Galaxy S23 Ultra chụp trăng
“Không thực sự” là một câu trả lời thích hợp cho câu hỏi trên. Trái ngược với suy nghĩ của một số người, Samsung không thay thế ảnh mặt trăng của người dùng bằng ảnh chất lượng cao hơn. Mặc dù cách tiếp cận này đã được Huawei sử dụng trên các điện thoại dòng P trước đây, nhưng giờ đây, Samsung đang sử dụng AI để có được những bức ảnh đẹp hơn về mặt trăng.
Trong một bài đăng được chia sẻ vào năm ngoái, Samsung đã công bố cách họ sử dụng để chụp ảnh mặt trăng. Bắt đầu từ Galaxy S21, AI có thể nhận dạng mặt trăng từ dữ liệu học, tổng hợp đa khung hình và học sâu dựa trên công nghệ AI khi chụp. Áp dụng tính năng này sẽ tăng cường chi tiết hình ảnh.
Cơ chế siêu phân giải được bật.
Tương ứng, khi chụp ảnh bằng ống kính tiềm vọng, Samsung sẽ sử dụng công nghệ “siêu phân giải” để biến ảnh có độ phân giải thấp thành ảnh chất lượng cao, đồng thời tăng cường chi tiết, loại bỏ nhiễu và cải thiện độ rõ nét do zoom kỹ thuật số quá mức gây ra. Nếu mặt trăng được phát hiện ở chế độ tối ưu hóa theo ngữ cảnh, ngoài “siêu độ phân giải”, AI cũng sẽ cải thiện các chi tiết dựa trên học sâu, để hoàn thành một bức ảnh mặt trăng sáng và rõ ràng.
Sử dụng AI để tăng cường thêm chi tiết cho ảnh chụp trăng.
Cơ chế này hoạt động rất giống với ML Super Resolution của Pixelmator và Neural Telephoto của Halide. Thay vì thay thế hoàn toàn một hình ảnh bằng một hình ảnh khác, nó sử dụng một loạt thuật toán để tái tạo lại hình ảnh có chất lượng tốt hơn.
Mặt trăng bị che khuất bởi lá cây nên Galaxy S23 Ultra không nhận diện được.
Khả năng nhận dạng mặt trăng cũng được tạo ra bằng cách để AI “học” các hình dạng mặt trăng khác nhau từ trăng tròn đến trăng non dựa trên mô hình học sâu. Chính điều này dẫn đến khả năng chụp mặt trăng, nếu có gì đó như mây… che mất một phần mặt trăng khiến máy không nhận diện được thì có thể không chụp được mặt trăng. Sau khi phát hiện mặt trăng là chủ thể của bức ảnh, máy sẽ tự động chuyển sang lấy nét vô cực, tối ưu hóa độ sáng và bật chức năng chống rung để hỗ trợ người dùng chụp ảnh.
Filipe Espósito của 9TO5Mac đã thử sức mình với Galaxy S22 Ultra, có kính tiềm vọng tương đương với S23 Ultra. Kết quả hình mặt trăng giống nhau khi chụp bằng ứng dụng RAW và ở mức thu phóng 10 lần bằng ứng dụng máy ảnh Samsung. Tuy nhiên, phiên bản được chụp bằng ứng dụng máy ảnh của Samsung đã được xử lý bằng AI để có hình ảnh chi tiết và đẹp hơn.
Câu chuyện ảnh Thật và Giả
Filipe Espósito cho biết anh viết bài này sau khi xem video MKBHD mới nhất, trong đó MKBHD đặt câu hỏi “Ảnh là gì?” Như đã đề cập ở trên, tất cả các điện thoại hiện nay bao gồm cả iPhone đều sử dụng các thuật toán để cải thiện chất lượng hình ảnh, ít nhiều khác nhau. Viết về cách Smart HDR làm cho ảnh trên iPhone mới trông quá sắc nét và đầy màu sắc, Filipe cũng đặt câu hỏi liệu ảnh chụp bằng iPhone có phải là giả hay không. Anh ấy không nghĩ như vậy, nhưng chắc chắn rằng những bức ảnh đó trông không tự nhiên 100%.
Ngoài ra, ngay cả bản thân mình (tác giả) là người có nhiều kinh nghiệm chụp ảnh mặt trăng bằng Galaxy S23 Ultra cũng cho rằng AI đóng vai trò rất quan trọng giúp ảnh mặt trăng đẹp hơn chứ hoàn toàn không phải là ảnh giả. Bằng chứng là nhiều hình ảnh mặt trăng tôi chụp ở các thời điểm khác nhau, đã tạo ra các hình dạng mặt trăng khác nhau so với thời gian, không nhất thiết phải là hình ảnh xen kẽ. Hơn nữa, các chi tiết của bề mặt cũng thay đổi ở một mức độ nhất định với góc chụp khi mặt trăng di chuyển.
Ảnh chụp trăng tại 100x lúc sáng sớm (khi trăng lặn)…
…và lúc tối (khi trăng lên) có sự khác biệt do mặt trăng di chuyển tạo thay đổi về góc chụp.
Vậy một bức ảnh có sự can thiệp của AI như thế này có bị tính là giả không? Nó có thể phụ thuộc vào ý kiến của mọi người. Trong trường hợp này, mặc dù Samsung không thay thế bức ảnh này bằng một bức ảnh khác, nhưng không thể phủ nhận rằng AI đã mang lại nhiều dữ liệu hơn, nâng cao chất lượng hình ảnh trực tiếp từ đầu vào.
Filipe Espósito cho rằng “Không hiểu sao đây lại là một điều tồi tệ trong khi hầu hết người dùng chỉ muốn chụp những bức ảnh đẹp, không vấn đề gì cả”。
“Tôi chắc chắn rằng nếu Apple cuối cùng cũng tung ra một tính năng sử dụng AI để chụp ảnh mặt trăng đẹp hơn, chắc chắn sẽ có rất nhiều người yêu thích nó. Như MKBHD đã nói, nếu chúng ta bắt đầu đặt câu hỏi về AI được sử dụng để cải thiện hình ảnh của mặt trăng, thì chúng ta cũng sẽ phải đặt câu hỏi về bất kỳ cải tiến hình ảnh nào do AI thực hiện.” – Filipe Esposito chia sẻ。
Tham khảo 9to5mac, Reddit, Samsung.
